KLISZE Z MYŚLI

Artyści: Grzegorz Czechowski i Krzysztof Ostrzeszewicz

Miejsce: Galeria 101 Projekt

Data: 18.03-31.03.2022

Kurator wystawy: Paulina Świerczyńska-Brzezińska

ZOBACZ KATALOG

Obrazy Grzegorza Czechowskiego są malarską próbą uchwycenia tego, co na pozór pozostaje nieosiągalne. Artysta od lat konsekwentnie rejestruje na płótnach wizje świata, których źródło tkwi w bezgranicznej wyobraźni. Obrazy, często malowane w sepii, nasuwają automatyczne skojarzenie ze starymi fotografiami, a wrażenie to potęguje sam sposób malowania - za pomocą drobnych pociągnięć pędzla, które wibrują na powierzchni malarskiej. Monochromatyczne, zamglone kompozycje wprowadzają odbiorcę w fantastyczny świat, w których motywy dobrze znane, poprzez określoną malarską konwencję stają się częścią fantastycznych, sennych wizji. Kompozycje te, niekiedy ukazujące formy wręcz abstrakcyjne, pełne są tajemniczych motywów i jedynie zarysowanych realistycznych kształtów. Oniryczność i pewna niesamowitość są cechami najlepiej charakteryzującymi malarstwo artysty. Typowym motywem dla tych obrazów jest seria prac, w których sedno ukryte jest jedynie w pewnej sugestii. Za pomocą malowanych rozdarć płótna, wyłania się z jego głębi opowieść sugerująca, że pod tą wierzchnią warstwą kryje się więcej. Precyzyjnie malowana architektura i miejskie pejzaże zdają się być opuszczone. Lub inaczej – zamieszkałe nie przez ludzi, a stworzenia pochodzące z sennych wizji artysty. Obrazy te mogą w pewien sposób wzbudzać niepokój – tak jak niepokoi nas to, co nieznane i niewytłumaczalne. Niepokój ten jednak nie jest cechą wywołującą negatywne odczucia. Budzi on raczej ciekawość, zachęca odbiorcę do zagłębiania się w ten świat snu z jego nieograniczonymi możliwościami.

Ciało ludzkie, jako idealnie odpowiadający założeniom rzeźby problem plastyczny, daje doskonały punkt wyjścia dla twórczości, w której obok talentu i pomysłowości liczą się również - udowadniane na każdym kroku - umiejętności warsztatowe. Przykładem tego typu działalności jest twórczość Krzysztofa Ostrzeszewicza. Dzięki wykorzystaniu syntetycznych, uproszczonych form, artyście udaje się osiągnąć uniwersalizację przedstawień z pominięciem psychologicznie pogłębionego ładunku treściowego. Rzeźby te nie pokazują indywidualnego wnętrza portretowanej postaci, ale jedynie ogólną ideę przedstawianej rzeczy. Artysta odrzuca szczegóły modela, które wskazywać by mogły na daną jednostkę i jednocześnie oddalałyby go od ogólnych treści. Postaci z reguły nie posiadają twarzy - niekiedy jedynie pewne jej partie są zarysowane w celu spotęgowania ekspresji. Wzrok widza skupiać ma się na samej formie, ogólnej bryle, a później dopiero na szczególe. Baczny obserwator zauważy bowiem, że przy tej oszczędności użytych środków formalnych pewne partie pozostają dopracowane, stanowią one symbole, znaki sugerujące właściwą interpretację przedstawień, jak wzniesione ku górze dłonie Lady Makbet, czy bukiet maków Persefony. W rzeźbie "Macierzyństwo" również mamy do czynienia z bardzo oszczędnym operowaniem szczegółem. Właściwie wszystkie cechy kobiece , takie jak piersi czy rysy twarzy, zostały jedynie zasugerowane. Obie postaci, matki i dziecka, są ściśle ze sobą zespolone, tworzą zbitą formę, co dobitnie podkreśla ideę macierzyństwa. Sama bryła stanowi tutaj symbol. Podobnie jest w przypadku "Brzemiennej", gdzie mocno zaakcentowana partia brzucha wyłania się ze schematu proporcji kobiecej sylwetki. Twórczość ta jest pełna kulturowych odniesień, a sami bohaterowie najczęściej pochodzą z mitologii czy biblii. Myślę, że aktualnie trzeba mieć odwagę nie tylko do tego, by tak śmiało poruszać się w świecie figuracji, ale, przewrotnie, również w tematyce tradycyjnych przedstawień. Konsekwencją tej odwagi w przypadku rzeźb Krzysztofa Ostrzeszewicza jest uzyskanie współczesnego komentarza dla form i tematów tak tradycyjnych. Twórczość ta jest przykładem na to, że da się rozwijać swoją oryginalną działalność artystyczną będącą kontynuacją znanego od starożytności kanonu piękna, przetwarzając tradycyjne wzory, przy jednoczesnym poszukiwaniu nowatorskich form ekspresji. Krzysztof Ostrzeszewicz nie boi się sięgać po tematy, w których tak chętnie wypowiadali się jego poprzednicy, świadomie angażując się w ten artystyczny dialog pokoleń.

Paulina Świerczyńska-Brzezińska